Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü artan maliyetlerden sonra çalışmalara başladı. 14 yılın akabinde kullanılan bakır, çinko ve nikelin oranları değişti, üretimde yüzde 30 tasarruf sağlandı.
50 KURUŞ 5.5 GRAMA DÜŞTÜ
Paraların yükleri da değişti. 1 lira 8.2 gramdan 6.6 grama geriledi. 50 kuruşsa 6.8 gramdan 5.5 grama düştü. Paranın kalınlığı da yaklaşık yarım milim oynadı. Birinci etapta bir lira ve 50 kuruş piyasaya sürüldü.
OTOMATLARDA SORUN YAŞANDI
1 liranın gramajının değişmesinin akabinde ise yeni bir sorun ortaya çıktı. Madeni paraların yüküne nazaran hassas bir halde ayarlanıp çalışan otomatlar, çalışamaz duruma geldi. Metal para ile çalışan otomatlar, gramajı düşmüş 1 liraları algılayamadı. Yaşanan kasvet toplumsal medyada da paylaşıldı. İmajlarda, yeni parayı algılayamayan otomatların çalışmadığı görülüyor.
“MALİYETLERİ KURTARDIK”
Gramaj değişikliğiyle ilgili bilgi veren Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin, “Gramajı ile oynadık, içerisinde bulunan krom, nikel üzere madenlerin alaşımı ile oynadık. Yüzde 20 civarında paranın gramajını düşürdük. 1 TL, 8.2’den 6’lı sayılara indirmiş olduk. Gramajı düştü denilen olay bu. 1 buçuk milyar adet ile 950 milyon adet ortasında yıllık metal para üretiyoruz. Bizim bu üretmiş olduğumuz metal paralardan devletin son 2022 yılında 600 milyon TL bir kaybı kelam konusuydu. 1 milyar 250 milyon adet ürettiğimiz paradan ötürü onun alım gücüne nazaran, maliyetleri 600 milyon lira daha fazlaydı. Devletin bu kaybını önlemek gayesiyle alaşımla ve içerisindeki madeni alaşımlarla oynayarak fiyatları olağana çektik. Şu an maliyetleri kurtardık aslında. Yapılmış olan süreç budur” dedi.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin
“OTOMATLARINIZI BUNA NAZARAN DÜZENLEYİN’ DENİLDİ”
Şahin şöyle devam etti: “Otomatlarla alakalı olarak, parayı çıkartmaya karar verdiğimiz vakit Merkez Bankası ile birlikte çalışıyoruz. Üretmiş olduğumuz örnekleri Merkez Bankası’na gönderiyoruz, onlar da tüm bankalara gönderiyorlar. Bankaların bankamatiklerinde bu türlü bir sorun yok. Otomatlarla alakalı olarak ise aslında otomat üreticilerine de Merkez Bankası yeni paraları gönderiyor, ‘Bundan sonraki otomatlarınızı ve mevcut otomatlarınızı buna nazaran düzenleyin’ diyor. Şayet bunlar düzenlememişse doğal olarak bu türlü badire yaşanabilir zira inceliğe ve tartıya hassas metaller bunlar”