Milliyet.com.tr/ÖZEL 2024 yılında emekli olanların, 2025’e nazaran daha fazla maaş alacağı bir periyot kamuoyunda çokça konuşulmuştu. Emeklilik için yaşı tamamlayan lakin prim borcu olanlar için geri sayım başladı. Bu yıl içerisinde dilekçe verecek emekliler her açıdan avantajlı olacak.
Asgari fiyata yapılan yüzde 30’luk artırım sonrası askerlik ve prim borçlanma fiyatları da bu ölçüde artış gösterecek. Yeni yılda borçlanacak emekli adayları daha fazla ödeme yapmış olacak. Pekala askerlik ve doğum borçlanma fiyatları şu anda ne kadar, yeni yılda ne kadar artacak? Emekliler için yeni yılda öngörülen artırım oranı ne?
PRİM BORÇLANMADA ARTIRIMLI MEBLAĞ NE KADAR OLDU?
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye pahalandıran Toplumsal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu sözleri kullandı: “Asgari fiyat yeni yılda %30’luk artışla net 22.104,67 TL, brüt 26.005,50 TL’ye ulaştı. Aslında minimum fiyat yönetmelik dahilinde günlük belirlenir. Hasebiyle borçlanma fiyatları günlük taban brüt fiyat olan 866,85 TL TL’nin yüzde 32’si oranında belirlenir. Günlük borçlanma meblağı 277,39 TL iken, primini yüksek ödemek isteyenler için bu 7,5 kata kadar artırılabilir. Böylelikle en yüksek fiyat 2.080,44 TL olur.
‘14 TANE DAHA BORÇLANMA VAR’
Halk ortasında askerlik ve doğum borçlanması en çok bilinen ve başvurulan kıstaslardır. Ancak mevzuatımızda toplamda 14 adet daha borçlanma hakkı olduğunu belirtmek isterim. Kimi borçlanma çeşitleri sürece nazaran sigorta başlangıcını da geriye çekmektedir.
2024-2025 BORÇLANMA FİYATLARINDA NE KADAR FARK OLUŞACAK?
2024 yılı ile 2025 yılını karşılaştırdığımız takdirde günlük en düşük borçlanma meblağları 213,36 TL’den 277,39 TL’ye yükselecek. Tavanda ise bunun 7,5 katı üzerinden bedellendirilmektedir. Yani 2025 yılında günlük en düşük fiyat üzerinden borçlanma yapacak bir kişi 64,03 TL daha fazla ödeyecekken, en yüksek günlük borçlanma meblağından ödeme yapacak bir kişi 480,23 TL daha fazla ödeme yapacak.
EMEKLİNİN ÇIKARI NE OLACAK?
İlgili kanunlar doğrultusunda bayanlarda üç çocuğa kadar her çocuk için 720 gün toplamda 2160 gün olmak üzere borçlanma hakkı vardır. Temel kural olarak çocukların birinci sigorta başlangıcı sonrasında dünyaya gelmesi ve yaşıyor olması gereklidir.
Burada tek istisnai durum bir bayan meslek lisesi veya meslek yüksek okulu üzerinden mezun olup sonrası doğum yaptıysa da doğum borçlanması yapma imkanı mevcuttur.
Ayrıca çocuğun doğum tarihi sonrası 2 yıl da çalışmama kaidesi olduğunu, şayet çalıştıysa çalıştığı süreyi 720 günden düşüp kalan varsa borçlanma yapabildiğini söyleyebiliriz. Burada kişinin her çocuk için 720 günden gereksinimi olduğu kadar süreyi ödeyebildiğini hatırlatmak isterim.
KADINLARDA ÖRNEK HESAP: 138 BİN 304 TL DAHA FAZLA ÖDEME YAPAR
Örnek verecek olursak 01.01.1996 yılında işe başlayan annemizin doğumdan evvel işten ayrılıp 01.01.2000’de birinci çocuğu, 01.01.2003’de ikinci çocuğu, 01.01.2007’de üçüncü çocuğu dünyaya getirdiğini varsayalım.
Her çocuk için 720 günden 2160 günü şayet bu yıl bitmeden borçlanırsa günlüğü 213,36 TL’den toplamda 3 çocuk için 460.857,60 TL borçlanma imkanı mevcuttur. Lakin bunu yılbaşı sonrasına bırakırsa günlüğü 277,39 TL’den 599.162,40 TL ödemesi gerekir. İki yıl ortasındaki farkla birlikte kişinin 138.304,80 TL ekonomik kaybı olacaktır. Hatta 7,5 kat kuralına nazaran bu sayının dahada üst çıkabileceğini hesaplayabiliriz.
ERKEKLERDE ÖRNEK HESAP: 540 GÜN BORÇLANABİLİR
Erkeklerde ise silah altında kalınan mühlet kadar borçlanma imkanı mevcuttur. Hatta erkeklerde birinci evvel askere gidip sonrasında sigortalı oldu ise borçlanma yaptığı gün kadar işe giriş tarihi geriye çekilebilmektedir.
Örnek verecek olursak 01.01.1997 yılında 540 gün üzerinden askerlik vazifesini ifa eden ve 01.01.2000 yılında sigortalı olan bir vatandaşımızı hesaplayalım. Burada şayet emekli olmaya prim gün kuralı yetmiyorsa 540 günü borçlanabilir. Şayet prim günü yetiyorsa yalnızca yaklaşık 4 aylık 120 gün borçlanırsa sigorta başlangıç günü geriye geleceğinden ötürü EYT üzerinden emekli olabileceğini söyleyebiliriz.
DİKKAT: DİLEKÇE İÇİN SON GÜN!
Kişilerin 31.12.2024 tarihine kadar müracaat yapılması lazım. E-Devlet üzerinden, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na şahsen giderek yahut iadeli taahhütlü posta yoluyla gönderebileceğini belirtmek isterim.
EMEKLİYE 2025’TE NE KADAR ARTIRIM OLUR?
Merkez Bankası tarafından yapılan Piyasa İştirakçileri Anketi doğrultusunda aralık ayı enflasyon sayısının %1,72 çıkacağı kestirim edilmektedir. Merkez Bankası anketi üzerinden yaptığım hesaplamalarım doğrultusunda SSK, Bağkur emeklisi %16,54 üzerinden memur ve memur emeklisi %12,26 üzerinden maaş farkı alacaktır. En düşük emekli maaşının ise 14.750 TL ile 15.000 TL ortasına yükseltileceğini kestirim ediyorum.”